- nic
- nic I {{/stl_13}}{{stl_8}}zaim. D. niczego || nic, C. niczemu, B. nic, NMc. niczym, blm {{/stl_8}}{{stl_7}}'żadna rzecz (używany w zdaniach zaprzeczonych) ': {{/stl_7}}{{stl_10}}Nic się nie stało. Nic nie przyniósł. Niczego tu nie ma. Nic nie powiedział. Na niczym mu nie zależy. O niczym nie wiedział. Niczego a. nic nie zrozumiał. Nic strasznego się nie stało. Nie znalazł niczego lepszego. {{/stl_10}}{{stl_20}}{{/stl_20}}\ {{stl_20}}{{/stl_20}}nic II {{/stl_13}}{{stl_8}}zaim. ndm {{/stl_8}}{{stl_7}}'wskazuje na nieistniejący stan rzeczy będący oczekiwanym następstwem wcześniejszych działań, zdarzeń': {{/stl_7}}{{stl_10}}Przekręcam kluczyk w stacyjce i nic – silnik nie zaskoczył. My go prosimy, błagamy, a ten nic. No nic, wrócimy jeszcze kiedyś do tej rozmowy. {{/stl_10}}{{stl_20}}{{/stl_20}}\ {{stl_20}}{{/stl_20}}nic III {{/stl_13}}{{stl_8}}rz. n ndm {{/stl_8}}{{stl_7}}'rzecz niewiele warta, licha; osoba bez znaczenia, zasługująca na lekceważenie': {{/stl_7}}{{stl_10}}Tyle zapłaciłeś za takie nic?! Ta jego książka to jedno wielkie nic. Przyszło takie nic prosto z ulicy i zaczyna się rządzić. {{/stl_10}}{{stl_20}}{{/stl_20}}\ {{stl_20}}{{/stl_20}}nic IV {{/stl_13}}{{stl_8}}mod. {{/stl_8}}{{stl_7}}'używany w zdaniach z przeczeniem {{/stl_7}}{{stl_8}}nie {{/stl_8}}{{stl_7}}: podkreśla, intensyfikuje sens zaprzeczenia, zgodnie z intencją mówiącego stanowczo wykluczając domniemanie, że mogłoby być inaczej; wcale, w ogóle': {{/stl_7}}{{stl_10}}Ojciec go skrzyczał, ale nic się tym nie przejął. Nic mnie to nie interesuje. Woda nic nie opada. Mów głośniej, bo nic cię nie słychać. Nic się nie martw, wszystko będzie dobrze. ZOB. {{/stl_10}}{{stl_8}}{coś} {{/stl_8}}{{stl_7}}nie ma nic do rzeczy; {{/stl_7}}{{stl_8}}{z kimś} {{/stl_8}}{{stl_7}}nigdy nic nie wiadomo; być do niczego niepodobnym; być niczym; do niczego I, II; jak gdyby [jakby] nigdy nic; jak nic; {{/stl_7}}{{stl_8}}{coś} {{/stl_8}}{{stl_7}}(jest) na nic; mieć [dużo i in.] do gadania {{/stl_7}}{{stl_8}}{w czymś} {{/stl_8}}{{stl_7}}; mieć za nic {{/stl_7}}{{stl_8}}{kogoś, coś} {{/stl_8}}{{stl_7}}; na nic; na nic się (nie) zdać [nie przydać]; niczego się nie spodziewać {{/stl_7}}{{stl_8}}{po kimś} {{/stl_8}}{{stl_7}}; nie ma {{/stl_7}}{{stl_8}}{dla kogoś} {{/stl_8}}{{stl_7}}nic świętego; nie mieć nic przeciw [przeciwko]; nie mieć nic do powiedzenia [gadania]; nie mieć nic do stracenia; nie mieć nic w ustach; nie prowadzić [nie doprowadzić] do niczego; nie ujmując {{/stl_7}}{{stl_8}}{czegoś} {{/stl_8}}{{stl_7}}(komuś) [nie ujmując {{/stl_7}}{{stl_8}}{komuś} {{/stl_8}}{{stl_7}}niczego]; nie wiedzieć (nic) o bożym świecie; nikt [nic] na świecie; odesłać [odprawić] {{/stl_7}}{{stl_8}}{kogoś} {{/stl_8}}{{stl_7}}z kwitkiem [z niczym]; spełzać – spełznąć na niczym; to nic; wracać – wrócić z niczym; wszystko na nic; za nic (w świecie, na świecie); zrobić {{/stl_7}}{{stl_8}}{coś} {{/stl_8}}{{stl_7}}z niczego {{/stl_7}}{{stl_20}}{{/stl_20}}\ {{stl_20}}{{/stl_20}}nic {{/stl_13}}{{stl_8}}{komuś} {{/stl_8}}do {{/stl_13}}{{stl_8}}{kogoś, czegoś} {{/stl_8}}{{stl_7}}'zwrot używany w sytuacji, kiedy się chce podkreślić, że ktoś nie powinien interesować się, zajmować się kimś, czymś': {{/stl_7}}{{stl_10}}Nic ci do mnie! Nic mu do mojej pracy! {{/stl_10}}{{stl_20}}{{/stl_20}}\ {{stl_20}}{{/stl_20}}nic {{/stl_13}}{{stl_8}}{komuś} {{/stl_8}}po {{/stl_13}}{{stl_8}}{kimś, czymś} {{/stl_8}}{{stl_7}}'ktoś nie ma pożytku z kogoś, czegoś; ktoś, coś jest komuś nieprzydatny (-e), niepotrzebny (e) ': {{/stl_7}}{{stl_10}}Nic ci po tym piórze, bo jest zepsute. Nic mi po takich kolegach. {{/stl_10}}
Langenscheidt Polski wyjaśnień. 2015.